Ramkoers

 Op een mooie herfstdag fietsten we langs de Oude Maas bij Rhoon. Eigenlijk wilden we met het Rhoonsveer naar Oud-Beijerland, maar dat ging pas over twee uur. Dus besloten we even te rusten en langs de Rhoonse grienden via Barendrecht terug te fietsen naar Rotterdam.

            We zaten een tijdje op een bankje naar de voorbijvarende schepen te kijken. De zon streek genadig over land en water. Tankers gleden voorbij. De gedachte dat zo’n ding kan ontploffen is dan nooit ver weg. Grote en kleine binnenvaartschepen voeren af en aan, de meeste met een auto geparkeerd op het dek. Allemaal werkboten met de drang van een besteldienst.

Plotseling verscheen er een mooi, hoog schip in ons blikveld. Een schip waar je uit beleefdheid geen schuit tegen zou zeggen. Een zwarte romp met een gele waterlijn en goudkleurige versierselen op de boeg en achtersteven. Twee masten en een imposante zwarte schoorsteen. Er stond geen naam op of wapperde er een vlag van vreemde komaf. Maar toen het dichterbij kwam en voor de plek waar wij zaten langs voer, besefte ik dat het de Buffel moest zijn, het museumschip dat veertig jaar lang in de Leuvehaven in Rotterdam heeft gelegen.

Omdat het daar in een hoek bij het Maritiem Museum aan de kade lag, kon je het nooit helemaal zien. Nu toonde het zich in zijn volle omvang. Langzaam maar gestaag trokken de sleepboten het schip het Spui op en verdween het zodanig uit het zicht dat we een tijdje alleen de masten nog boven het land zagen uitsteken. Op weg naar Hellevoetsluis. Want de havenstad Rotterdam heeft zijn museumschip aan die gemeente verkocht

Waren wij hier getuige van de uitvaart van een stuk Rotterdams cultureel erfgoed? Terwijl nieuwe kantoortorens de gaten in de skyline opvullen, alsof er geen crisis is en er een nijpend gebrek aan kantoorruimte bestaat, wordt er op een lager niveau flink opgeruimd. Een paar theatergezelschappen is al verdwenen, de prille ‘filmindustrie’ is in de knop gebroken en kunstenaars kunnen de huur van hun atelier in oude schoolgebouwen niet meer betalen omdat de gemeente er luxe appartementen van wil maken. Maar wat is de luxe van een stad die zijn cultuur opruimt? Een vlag op een modderschuit.

In het Schielandshuis, waarin tot voor kort het Historisch Museum was gevestigd, zal binnenkort wel een Mac Donalds of een Kentucky Fried Chicken komen Kan het oudste gebouw van Rotterdam tot Obesitashuis worden omgedoopt.

Ik zal niet beweren dat de Buffel mijn favoriete museum was. Maar toen mijn kinderen klein waren ben ik er toch vaak op geweest. Vele generaties hebben op de Buffel kennisgemaakt met het zeemansleven. Of beter, met het matrozenbestaan, want de Buffel was een oorlogsschip, een ramschip om andere schepen de grond in te boren.

Rotterdam ligt qua cultuur op ramkoers. In 2001 waren we nog culturele hoofdstad van Europa, nu met moeite de hoofdstad van Zuid-Holland-Zuid.

Hellevoetsluis is een stuk interessanter geworden. .